Prawa podróżnych w obliczu pandemii (2)
31 marca 2020 r. ogłoszono nowelizację przepisów specustawy o przeciwdziałaniu i zapobieganiu rozprzestrzeniania się SARS-COV-2[1]. Jak wpłynie ona na prawa podróżnych i możliwość odstąpienia od umowy zawartej z biurem podróży? Poniżej przedstawiamy najważniejsze zmiany.
W poprzednim wpisie zaprezentowaliśmy sposób odstąpienia od umowy na organizację imprezy turystycznej z uwagi na obecnie panującą sytuację wywołaną pandemią wirusa SARS-COV-2 w miejscach docelowych podróży. Odstąpienie od umowy przez podróżnego z tej przyczyny nie wiązało się z powstaniem po jego stronie kosztów, a jednocześnie organizator imprezy turystycznej powinien w ciągu 14 dni od otrzymania zawiadomienia o odstąpieniu dokonać zwrotu poczynionych przez podróżnego wpłat.
Władze krajowe mające na uwadze pogarszającą się sytuację sektora turystycznego zdecydowały się na zmianę ustawy o przeciwdziałaniu i zapobieganiu rozprzestrzeniania się SARS-COV-2 w celu udzielenia pomocy przedsiębiorcom tej branży. Przewidywane w noweli rozwiązania mają poprawić płynność finansową przedsiębiorcom, a jednocześnie udzielić podróżnym dodatkowych uprawnień.
Znowelizowane przepisy przewidują przesunięcie w czasie skutku odstąpienia od umowy
o organizację imprezy turystycznej – stanowi o tym art. 15 k ustawy. Przy czym ustawodawca zdecydował, że omawiane przepisy obowiązują od 13 marca 2020 r. Jeżeli zatem odstąpiono od umowy z powodu wybuchu epidemii wirusa SARS-COV-2 po dniu wejścia w życie omawianego przepisu, czyli po dniu 13 marca 2020 r., to:
- rozwiązanie umowy wskutek odstąpienia nastąpi dopiero po upływie 180 dni od dnia powiadomienia organizatora przez podróżnego,
- obowiązek organizatora do zwrotu dokonanych przez podróżnego wpłat powstanie po upływie 14 dni od upływu przedłużonego okresu, o którym mowa powyżej.
Jednocześnie podróżnemu przysługuje uprawnienie do rezygnacji z wniesionego odstąpienia
i zniweczenia jego skutków, jeżeli wyrazi zgodę na świadczenie zamienne ze strony organizatora
w formie vouchera, co powoduje również brak obowiązku zwrotu przez organizatora dokonanych wpłat. Warunkiem realizacji omawianego uprawnienia jest:
- zgoda podróżnego na skorzystanie ze świadczenia zamiennego (voucher),
- udzielenie podróżnemu przez organizatora w ramach vouchera możliwości przeniesienia terminu wycieczki, czy też zmiany jej miejsca docelowego lub udzielenie innych usług turystycznych.
Co ważne, termin obowiązywania vouchera z mocy ustawy wynosić będzie co najmniej rok od dnia,
w którym miała się odbyć planowana wycieczka. Tym samym podróżny musi przestrzegać terminów związanych z jego realizacją bowiem po upływie roku organizator nie będzie dalej zobowiązany
do udzielenia świadczenia zamiennego. Kolejnym ważnym dla podróżnych aspektem jest to,
że skorzystanie z vouchera nie wiąże się z rozwiązaniem zawartej umowy, wobec czego dotychczas wpłacone przez podróżnego środki będą korzystały z ochrony przed niewypłacalnością, bowiem organizatorzy turystyki są obowiązani zapewnić podróżnym na wypadek swojej niewypłacalności zwrot wpłat wniesionych tytułem zapłaty za imprezę turystyczną.
Voucher – forma
Co do samej istoty vouchera to zgodnie z uzasadnieniem do projektu ustawy nowelizującej
ma on umożliwić istotną zmianę warunków umowy, co wiąże się z pewnymi konsekwencjami, gdyż zgodnie z art. 77 kodeksu cywilnego zmiana umowy wymaga zachowania takiej formy, jaką ustawa lub strony przewidziały w celu jej zawarcia. Często zdarza się natomiast, że strony w treści umowy zastrzegają, że jej zmiany mogą nastąpić jedynie na piśmie, a w przypadku braku zachowania tej formy zmiana uważana jest za nieważną. Wobec czego zaleca się, aby omawiany voucher udzielony został
w formie co najmniej równoważnej, co forma zawarcia umowy.
Voucher – świadczenia zamienne
Przepisy art. 15k znowelizowanej ustawy stanowią, że voucher ma służyć realizacji przyszłych imprez turystycznych, która stanowić ma co najmniej połączenie dwóch różnych rodzajów usług turystycznych na potrzeby tej samej podróży lub wakacji. Usługami turystycznymi zgodnie z ustawą o organizacji imprez turystycznych i powiązanych usługach turystycznych są między innymi: przewóz, zakwaterowanie, wynajem pojazdów i innego rodzaju usługi, które nie stanowią integralnej części wspomnianych wcześniej. Co do zasady jednak nie ma przeciwskazań, żeby organizator imprezy turystycznej zaproponował w ramach vouchera inne rozwiązanie. Wszystko jest bowiem uzależnione od zgody podróżnego, ustawa stanowi jedynie pewne minimalne wymagania dla organizatorów
– art. 15k ust. 3 stanowi, że wartość vouchera nie może być niższa niż kwota wpłacona na poczet realizacji dotychczasowej umowy.
Odstąpienie od umowy przed dniem 13 marca 2020 r.
Jeżeli natomiast doszło już do odstąpienia, a organizator nie dokonał zwrotu dokonanych przez podróżnego wpłat w ustawowym 14 dniowym terminie i jednocześnie okres ten jeszcze nie upłynął przed dniem 13 marca 2020 r., to zgodnie z art. 31h stosuje się odpowiednio przepis przewidujący przedłużony 180 dniowy termin wywołania skutku odstąpienia, o którym mowa powyżej, jak również przepisy o zasadach udzielenia vouchera wskazane w art. 15k ustawy.
[1] Ustawa z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.
CZYTAJ TAKŻE: Prawa podróżnych w obliczu pandemii (1)